Gebouwen vertellen verhalen. Straffe verhalen. Zeker in Antwerpen. Ik trek graag de lagen behang van die eeuwenoude muren om te kijken wat erachter zit. Katrien De Bruyn en Carlos Maldonado delen deze interesse. Met een ongelooflijke gedrevenheid polijstten zij de Maarschalk Gérardstraat 2 aan het Mechelseplein op maar liefst vier weken tijd tot een waar juweeltje. Een nieuw verhaal ontkiemt met een nieuwe titel: Fitzcarraldo, een eetcafé op een verrassende locatie in Antwerpen.
Geef het adres van deze plek in Google in en u leest dat het gebouw het ‘Consulat Général de la République Démocratique du Congo’ huisvest. Net zoals wij ’s nachts verwonderd kijken naar verdwenen licht in de sterrenhemel, ziet Google blijkbaar ook sterretjes. Wie zich hier vandaag nog in het consulaat van Congo waant, is verkeerd maar niet gek. Hoewel Google wat achterop hinkt, is de zoekmachine niet dom. Vroeger deed dit gebouw inderdaad dienst als consulaat. “Da’s toch iets voor Brussel”, hoor ik iemand luidop op het terras zeggen. Anderen denken het waarschijnlijk in stilte met hem.
Wat gewoon een verlengstuk van De Studio lijkt, is dus in realiteit iets helemaal anders. In 1882 bouwt architect Edmond Leclef hier een bank in eclectische stijl. Zo’n veertig jaar daarna, verandert deze ‘Société Anonyme Banque C.J.M. de Wolf’ in de ‘Banque de Commerce’ die zich sindsdien in de Lange Gasthuisstraat bevindt.
Wie zich hier vandaag nog in het consulaat van Congo waant, is verkeerd maar niet dom.
Wat later in de 20ste eeuw installeert het consulaat van Congo zich hier. Deuren worden voortaan geopend voor andere doeleinden. Een nieuw verhaal start, midden in wat vandaag een populaire uitgaansbuurt is in Antwerpen. Hoe eclectisch kan een gebouw zijn. De werknemers omarmen die diversiteit en passeren dagelijks langs café Korsakov. Niet voor een frisse pint, wel om – ondanks de aanwezige toiletten in het consulaat – gebruik te maken van het sanitair. Tot het consulaat, net zoals de bank destijds, in 2019 een nieuwe bestemming krijgt.
Vandaag schrijft de Maarschalk Gérardstraat 2 gretig aan zijn derde verhaal. Fitzcarraldo is een excentrieke film van Werner Herzog en nu ook een eetcafé in Antwerpen. Het meest bijzondere aan het pand is ongetwijfeld het plafond van de eerste verdieping dat gedeeltelijk werd weggehaald om een hoge hal met koepel te verkrijgen. De overgebleven deuren die hier uitkomen op niets krijgen wederom een andere functie. Deze keer eentje die nogal statisch is.
De vlag die buiten vrolijk hangt te wapperen aan het gebouw roept meteen een associatie op met Congo. De vele planten en oerwoudachtige muurschildering in de hal eveneens. Niets is minder waar. De vlag staat los van enig land en is van de hand van ontwerper Jelle Spruyt. De planten alluderen dan weer op de knotsgekke film Fitzcarraldo waarin het hoofdpersonage een operahuis in het Amazonewoud wil bouwen.
En toch. Als je goed kijkt, straalt het verdwenen licht nog dapper door de hoge koepel. Je hoort de doffe, vastberaden voetstappen van hooggeplaatste meneren en mevrouwen op het dikke vloertapijt, stemmen die zich in verschillende talen trachten duidelijk te maken, muntstukken die geteld worden. Vandaag is het gezellig gekeuvel dat het gebouw opvult. Her en der zitten groepjes mensen of ‘bubbels’ zoals we ze tegenwoordig wel eens durven noemen. Ze nippen van een cocktail of biertje terwijl de eerste taco's geserveerd worden. Weten zij eigenlijk in wat voor prachtig decor ze zitten?
Met dank aan Katrien De Bruyn voor het interessante gesprek.
Agentschap Onroerend Erfgoed 2020: Banque C.J.M. de Wolf [online] https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/5477 (Geraadpleegd op 11-08-2020)
Agentschap Onroerend Erfgoed 2020: Banque de Commerce [online] https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/5326 (Geraadpleegd op 11-08-2020)
Comments